Chełm to jedno z ciekawszych miast leżących we wschodniej części Polski, a powodów, dla których warto poświęcić mu swój czas, jest sporo. Na brak atrakcji i cennych zabytków nie można tu narzekać, przy czym jednym z najważniejszych obiektów na turystycznym planie tego miasta jest bazylika Narodzenia Najświętszej Marii Panny, będąca ciekawym przykładem późnobarokowej świątyni. Co warto wiedzieć na jej temat?
Wiadomo, że ta potężna bazylika powstała jako unicka cerkiew. Zbudowano ją w miejscu, w którym w połowie XIII wieku stała prawosławna cerkiew, ufundowana przez Daniela Romanowicza – księcia halicko-włodzimierskiego, który na Górze Chełmskiej wzniósł również swą obronną rezydencję. Jej pozostałości do dziś można dostrzec w pobliżu bazyliki, a dzięki pamiątkowym tablicom można zdobyć sporo ciekawych wiadomości na ich temat. Sama bazylika przyciąga uwagę, co nie powinno dziwić. Jest to jeden z ciekawszych zabytków sakralnych, z jakimi można się spotkać w trakcie wycieczki po tej części województwa lubelskiego. Świątynia ta została zbudowana według projektu Pawła Fontany – jednego z wybitniejszych architektów XVIII wieku, z którego twórczością można się spotkać w wielu miejscowościach leżących na wschodzie Polski. Świątynia ta w swych dziejach pełniła różne funkcje. Była cerkwią unicką oraz prawosławną, a w latach I wojny światowej służyła austriackim wojskom jako magazyn broni. W okresie międzywojennym świątynia znów zaczęła służyć jako obiekt sakralny, tym razem wykorzystywany przez rzymskich katolików. Lata II wojny światowej to kolejna zmiana opiekuna świątyni. Na podstawie decyzji niemieckich okupantów, w latach 40-tych XX wieku służy ona Ukraińcom, którzy przemieniają ją w siedzibę prawosławnej diecezji chełmsko-podlaskiej. Dziś znów służy rzymskim katolikom, znana jest też jako lokalne sanktuarium, bardzo chętnie odwiedzane przez wiernych z okolicznych miejscowości oraz tych turystów, którzy w trakcie wycieczki po nadbużańskich miasteczkach chcą się nacieszyć widokiem cennych zabytków i perełek dawnej architektury. Na co warto zwrócić uwagę w trakcie zwiedzania tego obiektu?
Chełm i jego zabytki. Co warto zobaczyć?
Bazylika, która stanowi najcenniejszą ozdobę Góry Chełmskiej, jest piękną budowlą, wzniesioną na planie krzyża łacińskiego. Kościół ten może się pochwalić bazylikowym układem oraz trzema nawami, w których można ujrzeć wiele ciekawych dzieł sztuki sakralnej. Pięknie prezentuje się kościelna kopuła oraz sklepienie kolebkowo-krzyżowe, które można ujrzeć w nawie głównej. W kościele tym warto zwrócić uwagę na ołtarz główny, którego srebrne antepedium przedstawia hołd polskich rycerzy i dostojników przed obrazem Matki Boskiej Chełmskiej. Wśród postaci, jakie można tu dostrzec, pojawia się m.in. król Jan Kazimierz. Innymi zabytkami, na które warto tu zwrócić większą uwagę, są obrazy namalowane przez Franciszka Smuglewicza. Jeden z nich przedstawia scenę „Ukrzyżowania Chrystusa”, drugi – „Świętego Onufrego”. Do I wojny światowej w świątyni tej znajdował się obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem, który w drugiej połowie XVIII wieku został uroczyście ukoronowany. Dziś można tu ujrzeć tylko jego kopię, co nie zmienia faktu, iż do Matki Bożej Chełmskiej wciąż bardzo chętnie pielgrzymują wierni z okolicy.